Crematoria Twente pioniert met duurzame asbus van oude visnetten en zeeafval

De overstap betekent het einde van de aluminium variant in Twente, die tot nu toe standaard werd uitgegeven. Vanaf volgende maand worden alleen nog de nieuwe, plastic urnen verstrekt. Volgens Crematoria Twente gaat het om circa 4300 stuks per jaar. Voor nabestaanden verandert er niets: de duurzame urn vervangt de standaard asbus zonder extra kosten. Sierurnen moeten nog altijd apart worden aangeschaft.

Een urn van afval

De vernieuwing komt niet voort uit toenemende vraag, vertelt Harriët Tomassen, directeur Crematoria Twente. “We zijn al een tijdje aan het kijken naar een vervanging van de aluminium urn. Die is gewoon niet meer van deze tijd.” De nieuwe asbus is ontworpen met duurzaamheid als uitgangspunt, maar ook met oog voor beleving.

De urnen worden geproduceerd door de Belgische fabrikant Funico, vooral bekend van uitvaartkisten. Oprichter Stijn Defever licht bij de presentatie toe hoe hij in zijn vrije tijd begon te schetsen aan een milieuvriendelijke urn, geïnspireerd door The Ocean Cleanup. “Ik vind het leuk om een uitdaging aan te gaan”, vertelt hij. De urn bestaat grotendeels uit oude visnetten en ander plastic afval uit zee, dat wordt vermalen tot korrels en opnieuw bewerkt. Door toevoeging van additieven kan de kleur worden aangepast.

Twente gaat niet voor blauw

In België is de urn standaard blauw – een directe verwijzing naar de oceaan – maar in Twente viel die keuze niet helemaal in de smaak. “Wij vonden die kleur te heftig. Toch wilden we gaan voor een kleur die doet denken aan de oceaan, dus kozen we voor beige. Het doet denken aan het zand van het strand”, aldus Tomassen.

Het design is rond, zodat de urn prettig in de hand ligt. “We zien dat nabestaanden bij het ophalen van de urn, de urn direct naar zich toetrekken", gaat Tomassen verder. Er is ook gekeken naar een andere producent van ecologische asbussen, maar die waren vierkant. "Dat wilden wij niet. Hij moet letterlijk 'aaibaar' zijn.”

Nog meer verbetering

Ook aan praktische zaken is gedacht. De deksel van de nieuwe urn is eenvoudig los te maken dankzij een inkeping; met een sleutel of schroevendraaier kan de bus worden geopend. “Bij de aluminium urnen moest dat soms met brute kracht of een schaar – dat voelt niet prettig”, legt Defener uit.

Na gebruik kunnen families de urn terugbrengen. Ze worden dan niet opnieuw gebruikt, maar vermalen en verwerkt tot nieuwe grondstof.

Vernieuwe zaal 'De Lijster'

De presentatie vond plaats in uitvaartzaal De Lijster, onderdeel van het crematorium aan de Usselerrietweg. De zaal werd in 2019 gerenoveerd, maar bleek in de praktijk niet vaak geboekt te worden. “Iedereen wil naar De Putter. Dat is gewoon een favoriet, met het groen dat naar binnen komt”, zegt Tomassen. De Lijster voelde letterlijk 'te groot' aan voor families. De zaal heeft een capaciteit van 180 mensen en een ruime ontvangstlocatie.

Om de zaal alsnog tot zijn recht te laten komen, werd een denktank van vijftien uitvaartprofessionals opgezet. Op basis van hun input is de ruimte opnieuw ingericht. Weg met de nis, een ronde opstelling rondom de kist en één centraal scherm. Door grote viltlampen in de ruimte te plaatsen, voelt de zaal compacter. Bovendien zorgt het voor betere akoestiek.

Architect Esther Mastenbroek van Beltman Architecten maakte het ontwerp voor de nieuwe aula.

Toekomst

De vernieuwde zaal en de urn van oceaanplastic sluiten aan bij het duurzame beleid van Crematoria Twente. Verduurzaming is onontkoombaar in een sector die nog altijd fors gas verbruikt en CO₂ uitstoot. Tomassen: “Als het Rijk beslist dat crematoria van het gas af moeten, dan kijken wij naar het gebruik van bijvoorbeeld waterstof."